کاشت داشت و برداشت خیار
کاشت خیار با انتخاب بذرهای مرغوب و آماده‌سازی زمین آغاز می‌شود. خاک باید غنی از مواد آلی و دارای زهکشی مناسب باشد. برداشت منظم و به‌موقع میوه‌ها باعث تحریک گیاه به تولید بیشتر می‌شود. پس از برداشت، خیارها باید در شرایط خنک و مرطوب نگهداری شوند تا تازگی و کیفیت خود را حفظ کنند. استفاده از روش‌های مناسب بسته بندی و حمل و نقل نیز به حفظ کیفیت محصول کمک می‌کند. با رعایت این مراحل، می‌توان به تولید خیار با کیفیت و بازدهی بالا دست‌یافت.
کاشت خیار بهاره، تابستانه و پاییزه
- انتخاب بذر و آماده‌سازی خاک: برای کاشت خیار، ابتدا باید بذرهای باکیفیت و مقاوم به بیماری‌ها را انتخاب کنید. خاک باید حاصلخیز و دارای زهکشی مناسب باشد. بهتر است خاک را با کمپوست یا کودهای آلی غنی کنید. عملیات شخم زدن برای افزایش اکسیژن رسانی به خاک و از بین بردن علفهای هرز ضروری است.
- زمان کاشت بذرها: بهترین زمان برای کاشت خیار بهاره، زمانی است که خطر سرمازدگی گذشته و دمای خاک به‌اندازه کافی گرم شده باشد. بهترین زمان برای کاشت خیار تابستانه، اواسط تابستان است که دمای هوا و خاک به‌اندازه کافی گرم شده باشد. در خصوص خیار خیار پاییزه نیز، اواخر تابستان و اوایل پاییز مناسب‌ترین زمان کاشت بذرها است. در این زمان، دمای هوا برای جوانه‌زنی بذرها مناسب است و گیاه می‌تواند به‌خوبی رشد کند. بذرها را در عمق 1 تا 2 سانتی‌متری خاک کاشته شده و فاصله بین بذرها حدود 30 تا 50 سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود. دمای مناسب برای جوانه‌زنی بذرها نیز بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد است.
آماده‌سازی بستر کاشت
- آماده‌سازی بستر کاشت: خاک باید حاصلخیز و دارای زهکشی مناسب باشد. بهتر است خاک را با مواد آلی مانند کمپوست غنی کنید و pH آن را بین 6 تا 7 نگه دارید. عملیات شخم زدن برای افزایش اکسیژن رسانی به خاک و از بین بردن علفهای هرز ضروری است.
- کاشت بذر: بذرها را به مدت 8 تا 14 ساعت در آب ولرم خیسانده و سپس در پارچه مرطوب قرار دهید تا خیس و متورم شوند. این کار باعث تسهیل و یکنواختی در جوانه‌زنی بذر می‌شود. بذرها را در فواصل 35 تا 40 سانتی متر و در عمق کمی از سطح خاک بکارید و روی آنها را با کمی خاک پیت یا شن شسته بپوشانید.
- آبیاری: خیار به آبیاری منظم و متعادل نیاز دارد. خاک باید همواره مرطوب نگه داشته شود، اما از آبیاری بیش از حد که می‌تواند به پوسیدگی ریشه منجر شود، باید اجتناب کرد.
به کمک نرم‌افزار جریب، می‌توانید تمامی فعالیت‌های مربوط به محصول خود را به‌صورت دقیق ثبت و کنترل کنید.
روش‌های کاشت خیار
پس از انتخاب محل مناسب با آب‌وهوای مطلوب، نوبت به روش کاشت خیار می‌رسد. هر روش نیاز به مراقبت‌های خاص خود دارد تا گیاهان به‌خوبی رشد کنند. برای کاشت خیار به روش‌های مختلف، ابتدا بذرها را در آب گرم خیس کنید. در این روش، بذرها در عمق کم کاشته شده و نیاز به آبیاری مرتب دارند. هنگام کاشت گلخانهای نیز، خاک را با مواد آلی تقویت کرده و دمای مناسب را برای جوانه‌زنی بذرها فراهم کنید.
در روش کاشت در گلدان، از گلدان‌هایی با قطر و ارتفاع حداقل 30 سانتی‌متر استفاده کنید و زهکشی مناسب ایجاد کنید. برای کاشت در باغچه، خاک را با کمپوست غنی کنید و بذرها را با فاصله مناسب بکارید و آبیاری منظم انجام دهید.
کاشت بذر خیار در گلخانه
محبوبیت روش کاشت بذر خیار در گلخانه به دلیل کنترل بهتر شرایط محیطی و بازدهی بالاتر نسبت به کاشت خیار در مزرعه است. در ادامه، به شرح کامل مراحل کاشت بذر خیار در گلخانه پرداخته می‌شود.
- آماده‌سازی بذرها: ابتدا بذرهای خیار را به مدت 24 ساعت در آب گرم خیس کنید تا پوست آنها نرم شود و جوانه زنی سریع‌تر انجام شود. سپس، بذرها را در یک پوشش مرطوب قرار داده و به مدت 24 تا 48 ساعت در جای گرم و مرطوب نگه دارید تا جوانه بزنند.
- آماده‌سازی خاک: خاک گلخانه باید حاصلخیز و دارای زهکشی مناسب باشد. pH خاک را در بازه خنثی نگه دارید و از کمپوست برای غنی سازی خاک استفاده کنید.
- کاشت بذرها: بذرهای جوانه‌زده را در عمق کم بکارید. این فاصله به رشد بهتر گیاهان کمک می‌کند. همچنین، می‌توانید از روش کشت نشاء استفاده کرد که در این صورت، بذرها در سینی‌های نشاء کاشته شده و پس از رشد اولیه به گلخانه منتقل میشوند.
نیازهای مراقبتی کاشت خیار گلخانهای
- آبیاری: پس از کاشت، خاک را به طور مرتب آبیاری کنید تا بذرها به‌خوبی جذب شوند. در هفته اول، خاک باید همواره مرطوب باشد. پس از آن، آبیاری را به‌صورت منظم و متعادل ادامه دهید.
- نور و دما: خیار به نور کافی و دمای گرم نیاز دارد. حداقل 6 تا 8 ساعت نور مستقیم خورشید در روز و دمای بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد برای رشد مناسب خیار ضروری است.
- مراقبت‌های پس از کاشت: پس از جوانه‌زنی، اقدام به از بین بردن علفهای هرز کرده و در صورت نیاز از کودهای حاوی نیتروژن، پتاسیم و فسفر استفاده کنید. همچنین، در صورت مشاهده آفات، از روش‌های کنترل شیمیایی و بیولوژیکی آفات استفاده کنید تا گیاهان به‌خوبی رشد کنند.
آبیاری و مراقبت‌های اولیه
پس از کاشت، بذرها نیاز به آبیاری منظم دارند. خاک باید همواره مرطوب نگه داشته شود، اما از آبیاری بیش از حد که می‌تواند به پوسیدگی ریشه منجر شود، باید اجتناب کرد. همچنین، خیار به نور کافی نیز نیاز دارد؛ بنابراین گیاهان باید بین 6 تا 8 ساعت نور مستقیم خورشید دریافت کنند.
مراقبت‌های پس از کاشت
پس از کاشت خیار، مراقبت‌هایی مثل آبیاری، کوددهی، هرس کردن و کنترل آفات و بیماری ها برای رشد سالم گیاهان ضروری است.
آبیاری پس از کاشت خیار: آبیاری پس از کاشت باید به‌دقت انجام شود تا گیاهان به‌خوبی رشد کنند. در ابتدای کاشت آبیاری به صورت روزانه و در صورت نیاز صبح و عصر، به میزان لازم صورت می‌گیرد تا خاک به طور یکنواخت مرطوب بماند. این کار به جوانه‌زنی بهتر و رشد سریع‌تر گیاهان کمک می‌کند. پس از گذشت چند هفته و با رشد گیاهان، می‌توانید آبیاری را به‌صورت منظم و متعادل ادامه دهید. خیار به آبیاری منظم و رطوبت کافی نیاز دارد. آبیاری در فواصل زمانی 5 الی 7 روز می‌تواند پاسخگوی نیاز به آبیاری آن باشد. در این مرحله، آبیاری باید به آهستگی انجام شود تا آب به عمق 60 سانتی متری خاک نفوذ کند. همچنین، از آبیاری غرقابی خودداری کنید و سعی کنید آب را مستقیماً به ریشه‌ها برسانید تا از بیماری‌های قارچی جلوگیری شود.
هرس‌کردن: هرس‌کردن به بهبود جریان هوا و نور در بین گیاهان کمک می‌کند و از بیماری‌های قارچی جلوگیری می‌کند. برگ‌های زرد و بیمار را به‌موقع هرس کنید و شاخه‌های اضافی را بردارید تا گیاهان به‌خوبی رشد کنند.
مراحل هرس خیار
هرس‌کردن خیار به بهبود جریان هوا، نور و افزایش باردهی گیاه کمک می‌کند. در ادامه، مراحل کامل هرس‌کردن خیار توضیح داده می‌شود.
- زمان مناسب برای هرس: هرس‌کردن خیار زمانی انجام می‌شود که گیاه به طول 30 تا 60 سانتی‌متر رسیده باشد. این کار معمولاً 3 تا 5 هفته پس از شروع رشد انجام می‌شود. هرس منظم هر 1 تا 2 هفته یکبار توصیه می‌شود تا گیاه سالم و عاری از بیماری بماند.
- حذف شاخه‌های جانبی: برای هرس‌کردن، ابتدا ساقه اصلی گیاه را پیدا کنید و شاخه‌های جانبی که از ساقه اصلی رشد می‌کنند را شناسایی کنید. 4 تا 6 شاخه جانبی که از ته گیاه رشد می‌کنند را هرس کنید. این کار باعث می‌شود که انرژی گیاه به جای رشد شاخه‌های اضافی، به تولید میوه ها اختصاص یابد.
- حذف برگ‌ها و میوه‌های آسیب دیده: هر زمان که برگ‌ها یا میوه‌های آسیب‌دیده و بیمار را مشاهده کردید، آنها را با قیچی هرس قطع کنید. این کار به توزیع بهتر مواد مغذی به میوه‌های سالم کمک می‌کند و از گسترش بیماری‌ها جلوگیری می‌کند.
- استفاده از داربست: برای بهبود رشد و افزایش باردهی، می‌توانید از داربست استفاده کنید. گیاهان خیار را به داربست ببندید تا به‌صورت عمودی رشد کنند. این کار به بهبود جریان هوا و نور در بین گیاهان کمک می‌کند و از بیماری‌های قارچی جلوگیری می‌کند.
- مراقبت‌های پس از هرس: پس از هرس‌کردن، گیاهان را به طور منظم آبیاری کنید و از کودهای مناسب استفاده کنید تا گیاهان به‌خوبی رشد کنند.
خاک مناسب برای کاشت خیار
خیار در خاک‌های لومی با زهکشی خوب، گرم و ماسه‌ای بهترین رشد را دارد. بااین‌حال، در انواع مختلفی از خاک‌ها می‌توان کشت را انجام داد.
ویژگی‌های خاک مناسب برای کاشت خیار عبارت‌اند از
- بافت خاک: خاک باید سبک و حاصلخیز باشد. خاک‌های لومی و شنی با زهکشی مناسب و pH تقریبا خنثی بهترین گزینه برای کشت خیار است.
- شوری خاک: شوری خاک باید کمتر از 4 دسی زیمنس بر متر باشد.
- مواد آلی: استفاده از کود دامی پوسیده شده به میزان یک تا دو تن به ازای هر هزار متر مربع خاک گلخانه توصیه می‌شود. همچنین استفاده از ماسه نرم جهت اصلاح بافت و افزایش نفوذپذیری خاک بستر کشت ضروری است.
کوددهی مناسب خیار
استفاده از کودهای حاوی نیتروژن در مراحل اولیه رشد و کودهای حاوی پتاسیم و فسفر در زمان گلدهی و میوه‌دهی تاثیر به‌سزایی در رشد و کیفیت محصول نهایی خواهد داشت. همچنین، باید به کنترل علفهای هرز و آفات توجه ویژه‌ای داشت. استفاده از روش‌های طبیعی و بیولوژیکی برای کنترل آفات می‌تواند به حفظ سلامت گیاهان کمک کند.
برای افزایش باردهی و رشد بهتر خیار، استفاده از کودهای مناسب بسیار مهم است. بهترین کودها برای خیار عبارتند از:
- کود NPK: کودهای NPK که دارای سه عنصر اصلی نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند، برای رشد خیار مناسب میباشند. کودهایی با نسبت 10-8-5 یا 3-3-3 برای خیار مناسب هستند.
- کود پتاسیم: پتاسیم برای تنظیم فرایندهای فیزیولوژیک گیاه و افزایش کیفیت میوه ها ضروری است.
- کودهای میکرو: کودهای میکرو که شامل عناصر کم مصرف مانند آهن، روی، منگنز و مس هستند، به بهبود رشد و باردهی خیار کمک می‌کنند.
- کود هیومیک اسید: استفاده از هیومیک اسید در اولین آبیاری بعد از انتقال نشاء به خاک، به استقرار و رشد رویشی گیاه کمک می‌کند.
نکات مهم در کوددهی
- ولین آبیاری: استفاده از کودهای محلول در آب مانند هیومیک اسید و کودهایی با ازت بالا در اولین آبیاری بعد از انتقال نشاء به خاک بسیار مهم است.
- مرحله چهار‌برگی: در این مرحله، استفاده از کودهای فسفر بالا (مانند 10-52-10) توصیه می‌شود.
- قبل از گلدهی: استفاده از کودهای گلدهی (مانند 36-12-12) برای تقویت گلدهی گیاه ضروری است.
- ابتدای تشکیل میوه: استفاده از کودهای کلسیم برای بهبود کیفیت میوه‌ها توصیه می‌شود.
آب‌وهوای مناسب کاشت خیار
خیار به آب‌وهوای گرم و معتدل نیاز داشته و در دماهای بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد. این گیاه به نور فراوان نیاز دارد و باید در محیطی با روشنایی کافی کاشته شود. دمای خاک نیز باید حداقل 21 درجه سانتیگراد باشد تا جوانه‌زنی به‌خوبی انجام شود. در شرایط دمای بالا، رطوبت و شدت نور مناسب، خیار به‌سرعت رشد می‌کند و محصول خوبی می‌دهد. همچنین، خیار نسبت به شرایط نامطلوب بسیار حساس است و کمترین استرس می‌تواند بر رشد و بهره‌وری آن تأثیر بگذارد.
انواع بذر خیار
از بذرهای خیار پرگل می‌توان به مواردی همچون بذر خیار گوهر، بذر خیار کیهان و ویهان اشاره کرد. بذرهای خیار میان گل نیز شامل مواردی از جمله بذر خیار شهاب، بذر ناگین، بذر یلدا، بذر خیار چیتا، استرانگ سان و شاهین اشاره کرد.
بذر خیار گلخانهای پاییز و زمستان
تفاوت خیار مزرعه‌ای و گلخانهای
کاشت خیار مزرعه‌ای و گلخانهای تفاوت‌های متعددی دارند که شامل موارد زیر می‌شود:
روش کشت
- خیار مزرعه‌ای: در فضای باز و در زمین‌های کشاورزی کشت می‌شود. این نوع خیار به شرایط طبیعی محیط وابسته است و نیاز به مراقبت‌های کمتری دارد.
- خیار گلخانهای: در محیط‌های کنترل شده گلخانهای کشت می‌شود. این نوع خیار به دلیل شرایط کنترل شده، نیاز به مراقبت‌های بیشتری دارد و معمولاً در تمام فصول سال قابل‌کشت است.
ظاهر و اندازه
- خیار مزرعه‌ای: معمولاً کوتاه و قطور است. رنگ آن سبز روشن است و پوست آن ممکن است ناصاف باشد.
- خیار گلخانهای: بلند و باریک است و به رنگ سبز تیره است. پوست آن صاف و براق است و ظاهری زیبا و کشیده دارد.
طعم و بافت
- خیار مزرعه‌ای: طعم قوی‌تر و عطر بیشتری دارد. بافت این خیار آب کمتری دارد و معمولاً خوشمزه‌تر است.
- خیار گلخانهای: طعم ملایم‌تر است. گوشت کمتری دارد و ممکن است بی‌مزه‌تر باشد.
ماندگاری
- خیار مزرعه‌ای: ماندگاری بیشتری دارد و دیرتر پلاسیده می‌شود.
- خیار گلخانهای: به دلیل آبکی بودن، سریع‌تر پلاسیده می‌شود و ماندگاری کمتری دارد.
میزان استفاده از سموم و کودها
- خیار مزرعه‌ای: به دلیل تماس بیشتر با خاک، نیاز به استفاده کمتری از سموم و کودهای شیمیایی دارد.
- خیار گلخانهای: به دلیل حساسیت بیشتر به آفات و بیماری‌ها، نیاز به استفاده بیشتری از سموم و کودهای شیمیایی دارد که ممکن است به‌سلامت مصرف‌کننده آسیب برساند.
فصول کشت
- خیار مزرعه‌ای: معمولاً در فصل بهار و تابستان کشت می‌شود.
- خیار گلخانهای: در تمام فصول سال قابل‌کشت است، اما بیشتر در فصل پاییز و زمستان در بازار موجود است.
برداشت خیار
خیارها معمولاً 50 تا 70 روز پس از کاشت آماده برداشت هستند. میوه ها باید قبل از رسیدن کامل برداشت شوند تا کیفیت و طعم بهتری داشته باشند. برداشت منظم میوه‌ها باعث تحریک گیاه به تولید بیشتر می‌شود. برداشت خیار یکی از مراحل مهم در کشاورزی است که نیاز به‌دقت و مراقبت دارد. در اینجا مراحل و نکات مهم برداشت خیار را بررسی می‌کنیم:
زمان مناسب برداشت
خیار باید قبل از رسیدن کامل برداشت شود. اولین برداشت معمولاً ۶۰ تا ۷۰ روز پس از کاشت انجام می‌شود. برای خیارهای گلخانهای، فصل برداشت از اواخر بهار تا اوایل پاییز است.
روش برداشت
- انتخاب: خیارهایی که به‌اندازه دلخواه رسیده و پوست آنها سفت و ترد شده است، انتخاب کنید.
- بریدن ساقه: با استفاده از چاقوی تیز یا قیچی میوه‌چین، ساقه خیار را به‌آرامی از بوته جدا کنید. مراقب باشید که به بوته آسیب نزنید.
- جدا کردن خیار: خیار را به‌آرامی از ساقه جدا کنید و از حرکات ناگهانی و فشار زیاد خودداری کنید تا به میوه آسیبی نرسد.
فاصله زمانی برداشت
برداشت خیار به فاصله دو تا سه روز از یکدیگر انجام می‌شود. برای خیارشور، برداشت روزانه انجام می‌شود.
نکات مهم
- دمای مناسب: برداشت باید در ساعاتی از روز که دما پایین‌تر است انجام شود تا از گرمازدگی محصول جلوگیری شود.
- ابزار مناسب: استفاده از ابزار مناسب و تکنیک‌های صحیح برداشت می‌تواند به حفظ کیفیت کاشت خیار کمک کند.
میزان برداشت
میزان برداشت خیار گلخانهای به طور میانگین 20 کیلوگرم در هر متر مربع در طول یک دوره برداشت است.
آفات و بیماری‌های خیار
برای جلوگیری از آفات و بیماری‌ها، گیاهان را به طور منظم بررسی کنید و در صورت مشاهده علائم بیماری یا آفت، از روش‌های کنترل آفات مانند استفاده از حشره‌کش‌های طبیعی یا شیمیایی استفاده کنید. همچنین، از کاشت خیار مقاوم به بیماری‌ها استفاده کنید. در این بخش بعضی از آفات و بیماری‌ها و علائم کمبودها در خیار را بررسی می‌کنیم.
ردیف | نام آفت | توضیحات | روش‌های کنترل |
1 | شته جالیز | مکیدن شیره گیاهی، کاهش رشد و انتقال ویروس‌های گیاهی | استفاده از حشرات شکارگر، سموم شیمیایی، رعایت بهداشت زراعی |
2 | تریپس پیاز | مکیدن شیره گیاهی از برگ‌ها و ساقه ها، کاهش رشد و عملکرد محصول | استفاده از حشره کشها، حذف علفهای هرز، رعایت بهداشت زراعی |
3 | کنه‌های تارتن | مکیدن شیره گیاهی، زرد شدن و ریزش برگ‌ها | هرس کردن بخشهای آلوده، استفاده از روغنهای باغبانی و صابونهای حشره کش |
4 | مگس مینوز برگ خیار | تخم‌گذاری در زیر سطح برگ‌ها، ایجاد خطوط و لکه‌های سفید روی برگ‌ها | استفاده از حشره کش های بیولوژیک، حذف علفهای هرز، رعایت بهداشت زراعی |
5 | سفید بالک گلخانه | مکیدن شیره گیاهی، زرد شدن و ریزش برگ ها، انتقال ویروس‌های گیاهی | استفاده از حشره کش های بیولوژیک، حذف علفهای هرز، رعایت بهداشت زراعی |
شته جالیز خیار
کنه‌های تارتن خیار
مگس مینوز برگ خیار
سفید بالک گلخانه
سفید بالک گلخانه (Trialeurodes vaporariorum) به خانواده Aleyrodidae تعلق دارد، در زیر برگ‌های گیاهان زندگی و با مکیدن شیره گیاهی تغذیه می‌کند. سفیدبالک ها می‌توانند باعث زردشدن، خشک‌شدن و ریزش برگ‌ها شوند و در نتیجه عملکرد گیاه را کاهش دهند. همچنین، این آفات می‌توانند ویروس‌های گیاهی را منتقل کنند و باعث بیماری‌های مختلف در گیاهان شوند. برای کنترل سفید بالک‌ها، استفاده از حشره‌کش‌های بیولوژیک، حذف علفهای هرز و رعایت بهداشت زراعی توصیه می‌شود.
بیماری‌های خیار
ویروس موزائیک خیار (CMV): این ویروس باعث زردی و کوتولگی گیاه می‌شود و محصول نهایی دارای شکل و رنگ نامناسب خواهد بود.
سفیدک پودری: این بیماری قارچی باعث ایجاد لک های سفید پودری روی برگ‌ها می‌شود و در نهایت برگ‌ها خشک میشوند.
سفیدک داخلی: این بیماری قارچی باعث کاهش کیفیت و میزان تولید محصول می‌شود.
پوسیدگی ریشه و طوقه فوزاریومی خیار: این بیماری باعث پوسیدگی ریشه و مرگ گیاهچه می‌شود.
بوته میری خیار: این بیماری باعث پژمردگی و مرگ بوته های خیار می‌شود.
علائم کمبود عناصر خیار
- فسفر (Phosphorus): علائم کمبود فسفر در کاشت خیار شامل رشد کند، ریشه‌های ضعیف و برگ‌های کوچک، تیره و خاکستری سبز می‌شود.
- پتاسیم (Potassium): کمبود پتاسیم باعث رشد کند، سیستم ریشه‌ای ضعیف، ساقه‌های ضعیف و کاهش مقاومت به بیماری‌ها و استرس‌های رطوبتی می‌شود. همچنین میوه‌ها کیفیت و اندازه کمتری خواهند داشت.
- کلسیم (Calcium): کمبود کلسیم باعث قهوه‌ای شدن و مرگ نوک‌های رشد ریشه‌ها و برگ‌ها می‌شود. برگ‌ها پیچ‌خورده و حاشیه‌های آنها قهوه‌های می‌شود. برگ‌های جدید به‌هم‌چسبیده و لبه آنها پاره می‌شود.
- گوگرد (Sulfur): علائم کمبود گوگرد شامل زردی یا سبز روشن برگ‌ها، رشد محدود گیاه و کوچک ماندن برگ‌های جوان است. همچنین ممکن است لکه‌های نکروتیک روی برگ‌ها ظاهر شود.
- منیزیم (Magnesium): کمبود منیزیم باعث زردی بین رگبرگ‌ها در برگ‌های قدیمی‌تر می‌شود. با شدت یافتن کمبود، این علائم به برگ‌های جوان‌تر نیز منتقل می‌شود و در موارد شدید، علائم نکروتیک نیز ظاهر می‌شود.
- روی (Zinc): کمبود روی باعث کلروز بین رگبرگ‌ها در برگ‌های جدید می‌شود که به‌صورت نوارها یا خطوط ظاهر می‌شود. رشد برگ‌ها و گیاه کاهش می‌یابد و برگ‌ها در نهایت می‌میرند و از گیاه می‌افتند.
کار با نرم‌افزار جریب را رایگان شروع کنید!
ثبت‌نام در اپلیکیشن جریب رایگان است. جریب محدودیتی روی سطح زیر کشت و تعداد باغ ندارد.
