نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی

آفت سرخرطومی و روش‌های کنترل آن

آفت سرخرطومی به محصولات زیادی خسارت می‌زند. سبزیجات، خرما، پسته، غلات و محصولات زیادی از حمله این آفت صدمه می‌بینند. مراحل رشد سرخرطومی شامل تخم، لارو، شفیره و حشره کامل است. این حشره چهار سن لاروی دارد. انواع مختلفی از سرخرطومی مانند سرخرطومی حنایی خرما، سرخرطومی گیلاس، سرخرطومی یونجه، سرخرطومی برنج، سرخرطومی جالیز، سرخرطومی پسته و… وجود دارد.

دوره‌ی رشد آفت سرخرطومی

تخم آفت سرخرطومی

تخم‌ها سرخرطومی زرد رنگ و شفاف است. طول آن‌ها بین 4/0 تا 5/5 میلی‌متر است. رنگ تخم‌ها در نزدیک زمان تفریخ تیره می‌شود. طول دوره تفریخ تخم پنج تا پانزده روز بسته به دمای هوا و نوع گیاه میزبان طول می‌کشد.

لارو آفت سرخرطومی

بعد از این لاروها از تخم بیرون آمدند چهار سن رشدی را تجربه می‌کنند. لارو سن اول آفت سرخرطومی حدود 1 تا 2/1 میلی‌متر طول دارد. رنگ آن روشن بوده و شیری مایل به زرد است. کپسول قهوه‌ای رنگی در سر این لاروها وجود دارد و روی آن علامت Y سفید رنگی دیده می‌شود. پس از تغذیه لاروها و گذشت زمان به سنین بالاتر می‌روند. لارو سن دوم حدوداً 3 میلی‌متر بزرگ‌تر از سن دوم بوده و رنگ آن سبز مایل به زرد است. لارو سن سه سبز رنگ شده و پرزهای بدن آن بیشتر می‌شود. طول بدن این لارو حدوداً 6 میلی‌متر است و همچنان از جوانه تغذیه می‌کند. سن چهارم این لارو به رنگ سبز تیره بوده و حدوداً 12 میلی‌متر است و نوار سفید رنگی در قسمت میانی بدن لارو سرخرطومی دیده می‌شود.

شفیره آفت سرخرطومی

لاروهای سرخرطومی در انتهای زندگی خود اطرافشان پیله تنیده و تبدیل به لارو می‌شوند. پیله سرخرطومی سفید رنگ و مشبک بوده و پس از مدتی شفیره سرخرطومی که از نوع آزاد است بیرون می‌آید. شفیره‌های آزاد به صورتی هستند که قسمت‌های مختلف بدن مانند شاخک‌ها و پاها به صورت آزاد بوده و به بدن نچسبیده‌اند. طول این شفیره حدود 8 میلی‌متر بوده و مثلثی شکل است. رنگ آن در ابتدا روشن بوده و زرد متمایل به سبز است و با گذشت زمان سبز تیره و در نهایت قهوه‌ای می‌شود. در شفیره سرخرطومی اجزای بیرونی بدن تیره تر است.

حشره بالغ سرخرطومی

شفیره تبدیل به حشره کامل می‌شود. حشره کامل سرخرطومی دارای چشم‌هایی با جلای فلزی و به رنگ سیاه است. این چشم‌ها بیضی شکل هستند. تمام سر به جز قسمت چشم‌ها از موهای کوتاه زرد رنگ پوشیده شده است. خرطوم بلندی داشته و در دو طرف خرطوم سرخرطومی شیاری وجود دارد که شاخک‌ها در آن قرار می‌گیرند. شاخک زانویی بوده و دوازده بند دارد. روی شاخک‌ها موهای زرد روشن دیده می‌شود. بندهای انتهای شاخک‌ها قطور بوده و به سمت قاعده نازک‌تر می‌شوند. روی بال‌پوش‌های سرخرطومی فرورفتگی‌هایی وجود دارد که شیارهایی حاوی خار دارند.

فهرست مطالب این مقاله

حشره بالغ سرخرطومی

حشره کامل سرخرطومی دارای چشم‌هایی با جلای فلزی و به رنگ سیاه است. خرطوم بلندی داشته و در دو طرف خرطوم سرخرطومی شیاری وجود دارد که شاخک‌ها در آن قرار می‌گیرند. شاخک زانویی بوده و دوازده بند دارد.

شفیره سرخرطومی

لاروهای سرخرطومی در انتهای زندگی خود اطرافشان پیله تنیده و تبدیل به شفیره می‌شوند. پیله سرخرطومی سفید رنگ و مشبک بوده و پس از مدتی شفیره سرخرطومی که از نوع آزاد است بیرون می‌آید.

لارو سرخرطومی

لارو سن اول آفت سرخرطومی حدود 1 تا 2/1 میلی‌متر طول دارد. رنگ آن روشن بوده و شیری مایل به زرد است. پس از تغذیه لاروها و گذشت زمان به سنین بالاتر می‌روند.

تخم سرخرطومی

تخم‌ها سرخرطومی زرد رنگ و شفاف است. طول آن‌ها بین 4/0 تا 5/5 میلی‌متر است. رنگ تخم‌ها در نزدیک زمان تفریخ تیره می‌شود. طول دوره تفریخ تخم پنج تا پانزده روز بسته به دمای هوا و نوع گیاه میزبان طول می‌کشد.
حشره بالغ سرخرطومی
حشره‌ی بالغ آفت سرخرطومی
شفیره سرخرطومی
شفیره آفت سرخرطومی
لارو سرخرطومی
لارو آفت سرخرطومی
تخم سرخرطومی
تخم آفت سرخرطومی
تخم آفت سرخرطومی
تخم سرخرطومی
لارو آفت سرخرطومی
لارو سرخرطومی
شفیره آفت سرخرطومی
شفیره سرخرطومی
حشره‌ی بالغ آفت سرخرطومی
حشره بالغ سرخرطومی

سرخرطومی پسته

سرخرطومی پسته در پسته‌کاری‌های ایران مشاهده شده است. یک نسل در سال دارد. در هنگام ظهور حشرات بالغ چند حشره روی هر درخت دیده می‌شود و تغذیه دسته جمعی دارند. زمستان گذرانی سرخرطومی پسته در خاک بوده و تغذیه آن از جوانه‌ها و گل‌ها است. حشره کامل سرخرطومی پسته خاکستری رنگ بوده و 5/5 تا 7 میلی‌متر طول دارد. در رطوبت بالا و بعد از بارندگی جمعیت بیشتری از سرخرطومی پسته مشاهده می‌شود.

خسارت آفت سرخرطومی پسته

حشرات کامل سرخرطومی همراه با باز شدن جوانه‌ها ظاهر شده و از آن‌ها تغذیه می‌نمایند. ارقام زود گل پسته مانند کله قوچی بیشتر در معرض آسیب این آفت قرار دارند. سرخرطومی پسته علاوه بر جوانه‌ها از گل‌ها هم تغذیه نموده و به آن‌ها خسارت می‌زند.

مبارزه تلفیقی با آفت سرخرطومی پسته

  • شخم زمستانه جهت از بین بردن پناهگاه‌های حشره کامل زمستان‌گذرانی سرخرطومی پسته
  • یخ آب زمستانه جهت از بین بردن زمستان گذران‌ها
  • هرس سرشاخه‌های خشک و سوزاندن آن‌ها
  • کوددهی و تقویت درختان و آبیاری منظم باغ پسته
  • در جمعیت‌های بالا مبارزه شیمیایی با سم دیازینون به همراه روغن کشاورزی توصیه می‌شود.
آفت سرخرطومی پسته
حشرات بالغ سرخرطومی پسته همراه با باز شدن جوانه‌ها ظاهر شده و از آن‌ها تغذیه می‌نمایند.
آفت سرخرطومی پسته
حشرات بالغ سرخرطومی پسته همراه با باز شدن جوانه‌ها ظاهر شده و از آن‌ها تغذیه می‌نمایند.
آفت سرخرطومی پسته
حشرات بالغ سرخرطومی پسته همراه با باز شدن جوانه‌ها ظاهر شده و از آن‌ها تغذیه می‌نمایند.

سرخرطومی پسته در یک نگاه

نام 

سرخرطومی پسته

نام علمی 

Polydrosus (Eustolus) davatchii

خسارت

تغذیه از گل‌ها و جوانه‌ها

زمستان گذرانی

حشره کامل

تعداد نسل در سال

یک

نوع مبارزه

تلفیقی

زمان مبارزه شیمیایی

در زمان ظهور حشرات کامل با سم دیازینون

علائم و خسارات سرخرطومی بر درخت پسته

جوانه
  • تغذیه از جوانه و خسارت بر آن
درخت پسته جریب در مرحله‌ی گرده‌افشانی و گلدهی
گل
  • تغذیه از گل و خسارت بر آن
درخت پسته جریب در مرحله‌ی گرده‌افشانی و گلدهی
جوانه
  • تغذیه از جوانه و خسارت بر آن
گل
  • تغذیه از گل و خسارت بر آن

سرخرطومی حنایی خرما

سرخرطومی حنایی خرما از آفات بسیار خسارت‌زا بوده و در لیست آفات قرنطینه‌ای ایران قرار دارد. این سرخرطومی در استان‌های کرمان، فارس و هرمزگان شناسایی شده است. از مهم‌ترین میزبان‌های این آفت می‌توان خرما را در خاورمیانه و نارگیل را جنوب و جنوب شرقی آسیا نام برد. سرخرطومی حنایی در طول روز و شب فعال است و می‌تواند تا حدود نهصد متر پرواز کند. این آفت به بافت زنده مغز تنه خرما جذب شده و به‌سوی آن پرواز می‌کند.

خسارت سرخرطومی حنایی خرما

بیشترین خسارت سرخرطومی حنایی در مرحله لاروی اتفاق می‌افتد به این صورت که لاروها از دسته‌جات آوندی، جوانه مرکزی و غلاف‌های لیفی نشده و تازه تغذیه و در آن‌ها با حرکات رفت و برگشتی خود کانال ایجاد می‌کنند. لاروها می‌توانند از بافت تازه دمبرگ‌ها هم تغذیه نمایند و در نتیجه، تغذیه لاروها از درختان، موجب خشک شدن تاج درخت و در نهایت مرگ درخت می‌شود.

علائم خسارت سرخرطومی حنایی خرما

  • کلروز و خشک شدن جوانه مرکزی و تاج درخت
  • ایجاد تونل‌های زیاد در تنه درخت
  • خروج شیره قهوه‌ای در اثر تغذیه لارو
  • خالی شدن تنه درخت آلوده
  • خشک شدن و افتادن تنه درخت آلوده

مبارزه تلفیقی علیه آفت سرخرطومی حنایی خرما

  • این آفت در ایران قرنطینه است و باید از ورود سرخرطومی حنایی خرما به باغ جلوگیری نمود.
  • استفاده از تله‌های فرمونی و تغذیه ای
    حذف و هرس پاجوش‌ها و برخی دمبرگ‌ها که محل تخم ریزی سرخرطومی حنایی هستند در فصل سرد سال
  • پانسمان زخم‌های روی تنه درخت و مراقبت از عدم ایجاد زخم در درخت
  • از بین بردن بقایای گیاهی آلوده و سوزاندن آن‌ها
  • فاصله گذاری مناسب بین درختان در زمان کاشت
  • جلوگیری از بالا رفتن رطوبت باغ
  • مبارزه شیمیایی توسط سموم تدخینی، تزریق سم به تنه درختان و سمپاشی هوایی
نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی
نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی
آفت سرخرطومی پسته
حشرات بالغ سرخرطومی پسته همراه با باز شدن جوانه‌ها ظاهر شده و از آن‌ها تغذیه می‌نمایند.
آفت سرخرطومی پسته
حشره بالغ آفت سرخرطومی پسته

سرخرطومی گیلاس

از مهم‌ترین آفت‌های گیلاس سرخرطومی گیلاس است و میزبان‌های زیادی از جمله گیلاس، زردآلو، آلبالو و بادام دارد. این آفت تنها یک تخم بر روی هر میوه می‌گذارد و می‌تواند تا چهارصد تخم بر روی میوه‌های متفاوت گذاشته و خسارت هنگفتی به باغ وارد آورد.

خسارت سرخرطومی گیلاس

بیشتر خسارت سرخرطومی گیلاس مربوط به لارو آن بوده و با تغذیه از دانه میوه‌ها موجب سیاه شدن و ریزش میوه می‌شوند. حشرات کامل این آفت از سطح میوه تغذیه کرده و سوراخی در آن ایجاد می‌کنند و موجب سیاه شدن میوه و از بین رفتن آن می‌شوند. این حشرات به میزان کم از برگ‌ها، جوانه‌ها، گل‌ها یا میوه‌های جوان تغذیه می‌کنند سپس جفت‌گیری کرده و تخم گذاری می‌نمایند. حشره ماده سوراخی در هسته میوه ایجاد کرده و تخم ریزی می‌کند بعد از آن با ترشحات انتهای بدنش سوراخ را می‌پوشاند. سرخرطومی گیلاس اغلب به میوه‌های کوچک و جوان حمله می‌کند و باعث می‌شود میوه‌ها قبل از رسیدن ریزش کنند. حمله این آفت به میوه‌های رسیده موجب بدشکلی و عدم بازار پسندی این محصول می‌شود.

مبارزه تلفیقی علیه آفت سرخرطومی گیلاس

  • شخم پاییزه جهت از بین بردن لاروهای زمستان
  • گذران یخ آب زمستانه
  • از بین بردن میوه‌های آلوده در باغ و سوزاندن آن‌ها
  • مبارزه شیمیایی به محض ظهور حشرات کامل در باغ با سموم دیازینون، کلروپریفوس، زولون، فن والریت
تصویر اپلیکیشن جریب در گوشی و دسکتاپ در حال نمایش شاخص‌های سنجش از راه دور
جریب، سامانه هوشمند مدیریت کشاورزی
نرم‌افزار جریب، با تکیه بر GIS، امکان ثبت و مدیریت انواع مشاهدات و فعالیت‌های باغداری را برای کارشناسان و کشاورزان فراهم کرده است. با جریب، کنترل باغ در دستان شماست!

سرخرطومی یونجه

سرخرطومی یونجه از آفات مهم یونجه بوده و در تمام یونجه کاری‌های ایران دیده می‌شود. رنگ حشره کامل سرخرطومی یونجه تیره و قهوه‌ای مایل به سیاه است و خال‌های قهوه‌ای رنگی روی بال‌پوش‌هایش دیده می‌شود. حشره بالغ آن حدوداً 10 میلی‌متر بوده و کوچک است. این سرخرطومی پرواز نمی‌کند و اغلب شب‌ها از گیاهان تغذیه می‌کند. تخم سرخرطومی یونجه زرد روشن است و لارو آن کرم رنگ بوده و اغلب در عمق 50 سانتی‌متری خاک، نزدیک ریشه‌های گیاه میزبان باقی می‌ماند.

خسارت سرخرطومی یونجه

حشره بالغ آفت سرخرطومی یونجه در جمعیت زیاد می‌تواند لپه‌های دانه را بلافاصله پس از رویش دانه بخورد و خسارت زیادی به مزرعه وارد کند. این آفت از برگ‌های گیاه تغذیه کرده و برگ‌ها ریزش می‌کنند. به علت خشکیدن برگ‌ها و از بین رفتن کلروفیل مزرعه از دور سفید رنگ به نظر می‌آید. لارو این آفت با تغذیه از ریشه می‌تواند گیاه را به طور کامل خشک کند.

مبارزه تلفیقی علیه آفت سرخرطومی یونجه

  • مدیریت کوددهی و تقویت گیاهان باید مدنظر قرار گیرد.
  • برداشت زودهنگام یونجه در تابستان می‌تواند مواد غذایی سرخرطومی را کم کرده و جمعیت آنها را کم کند.
  • از دشمنان طبیعی آفت مانند برخی زنبورها استفاده شود.
  • برخی جوندگان مانند موش کور نیز می‌توانند مقدار قابل توجهی لارو سرخرطومی یونجه را از بین ببرند.
  • چرانیدن دام و آتش زدن در زمان مناسب نتیجه بخش است.
  • استفاده از سموم شیمیایی مثل فن والریت، دورسبان، استامی پرید، دیازینون برای کنترل جمعیت بالای آفت در زمان مناسب توصیه می‌شود.

سرخرطومی برنج

آفت سرخرطومی برنج گسترش جهانی دارد و از ایران و کشورهای همسایه ایران نیز گزارش شده است. این آفت علاوه بر برنج به مرغ و شبدر وحشی هم حمله می‌کند. اندازه سرخرطومی برنج حدود 5 تا 6 میلی‌متر است. رنگ بدن آنها خاکستری متمایل به سفید بوده و پر از پولک هستند. پاها و شاخک‌ها زرد متمایل به قرمز هستند. حشرات کامل روی ریشه گیاه تخم گذاری می‌کنند. لارو آن سفید و بدون پا است. شفیره آن ابتدا قهوه‌ای روشن بوده و به‌تدریج تیره می‌شود.

خسارت آفت سرخرطومی برنج

حشرات بالغ سرخرطومی برنج روزها از ساقه برنج و شب‌ها از برگ آن تغذیه می‌کنند و خسارت لارو آن روی ریشه داخل طوقه زیاد است. لاروها از ریشه تغذیه کرده و ریشه گیاهان را قهوه‌ای رنگ و خشک می‌کنند. در اثر خسارت حشره کامل لکه‌های گرد یا بیضی کوچک با خطوط زرد رنگ روی سطح برگ ایجاد می‌شود. سرخرطومی برنج دو نسل در سال دارد.

مبارزه تلفیقی علیه آفت سرخرطومی برنج

  • آیش زمین و تناوب زراعی یکی از راه‌های مؤثر کنترل آفت سرخرطومی برنج می باشد.
  • شخم بعد از برداشت و شخم قبل از کاشت به میزان زیادی جمعیت سرخرطومی برنج را کاهش می‌دهد.
  • استفاده از مبارزه شیمیایی جهت مبارزه با جمعیت بالای سرخرطومی برنج توصیه می‌شود.
نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی
نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی
نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی
نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی
نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی
نوعی از حشره‌ی بالغ سرخرطومی

سرخرطومی جالیز

سرخرطومی جالیز یکی از خسارت‌زا ترین آفات جالیز است. این آفت چند نسلی بوده و می‌تواند به گیاهان خانواده کدوئیان مثل طالبی، خیار، هندوانه، خربزه و کدو حمله کند. نوع خسارت سرخرطومی جالیز شباهت زیادی به خسارت مگس خربزه دارد. رنگ این آفت کاملاً سیاه بوده و طولش حدود 4 تا 5 میلی‌متر است. روی تمام بدن سرخرطومی جالیز نقاط ریز فرو رفته دیده می‌شود. لارو آن سفید رنگ بوده و شفیره اش قهوه ای است.

خسارت آفت سرخرطومی جالیز

سرخرطومی جالیز به همه گیاهان خانواده کدوئیان حمله کرده و به آن‌ها آسیب می‌زند. میزان خسارت آن بستگی به نوع تخم گذاری اش دارد؛ زیرا این حشره به دو نوع مختلف تخم گذاری می‌کند اول به صورت جمعی و تخم‌ها را کنار هم می‌گذارد و نوع دوم تخم گذاری به صورت انفرادی که تخم‌ها را تک تک و بافاصله می‌گذارد.
در نوع اول تخم ریزی، یعنی تخم گذاری دسته جمعی، خسارت صددرصدی به میوه وارد آمده و میوه از بین می‌رود. در نوع دوم؛ یعنی تخم گذاری تک تک تنها قسمتی از میوه از بین می‌رود و بقیه آن قابل خوردن است.

مبارزه تلفیقی علیه آفت سرخرطومی جالیز

  • یخ آب زمستانه جهت از بین بردن حشرات کامل و شفیره‌های داخل خاک
  • جمع آوری و از بین بردن بقایای محصول باقی مانده
  • بالاتر از سطح زمین قرار دادن میوه‌های کوچک، سرخرطومی روی میوه‌هایی که با زمین فاصله دارند و مورب هستند، تخم گذاری نمی‌کند.
  • کشت جالیز روی پشته‌ها
  • حذف علف‌های هرز
  • مبارزه شیمیایی در زمان مناسب و جمعیت بالا با سموم نفوذی و تماسی و رعایت دوره کارنس
اشتراک‌گذاری :
Skype
Email
WhatsApp
Telegram

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مقالات دیگر جریب را بخوانید!
گیاهان هالوفیت

نقش گیاهان هالوفیت در کشاورزی پایدار

گیاهان هالوفیت (Halophytes) دسته‌ای از گیاهان هستند که به دلیل توانایی ویژه‌شان در تحمل شرایط محیطی شور، توجه بسیاری از زیست‌شناسان، کشاورزان و پژوهشگران محیط‌زیست را به خود جلب کرده‌اند. این گیاهان در چشم‌انداز کشاورزی به عنوان گزینه‌ای برای توسعه کشاورزی در مناطق شور اهمیت یافته‌اند.

مطالعه >
نماتد، شناسایی و روش‌های مقابله با نماتد

نماتد، شناسایی و روش‌های مقابله با نماتد

نماتدها یکی از مهمترین آفات گیاهی هستند که می‌توانند خسارات زیادی به محصولات کشاورزی وارد کنند. این موجودات میکروسکوپی در خاک زندگی می‌کنند و با تغذیه از ریشه گیاهان، باعث کاهش رشد و تولید محصول می‌شوند.

مطالعه >
کود کمپوست – کاربرد، مزایا و زمان مصرف کود کمپوست

کود کمپوست – کاربرد، مزایا و زمان مصرف کود کمپوست

کود کمپوست یک نوع کود آلی است که از تجزیه مواد آلی مانند ضایعات غذایی، کود دامی و گیاهی توسط کرم‌های خاکی تولید می‌شود. مزایای کود کمپوست شامل افزایش مواد مغذی خاک، بهبود ساختار خاک، افزایش ظرفیت نگهداری آب، قویت فعالیت‌های میکروبی و کاهش استفاده از کودهای شیمیایی است.

مطالعه >
برای ما پیام بگذارید.