روش‌های محافظت از باغ در برابر سرمازدگی

روش‌های محافظت از باغ در برابر سرمازدگی

لازمه پایداری اقتصادی یک باغ، حفظ تولید سالانه در سطحی بهینه است. مواردی همچون سرمازدگی، به خصوص در در اوایل بهار، که زمان رشد گلبرگ‌ها است، می‌تواند منجر به از کاهش کیفیت یا از بین رفتن تمام محصولات شود. تحقیقات اخیر نشان‌دهنده افزایش میزان سرمازدگی در گیاهان است. علت این امر را می‌توان به رشد جوانه‌ها و شکوفه دادن سریع‌تر درختان بر اثر گرم‌تر شدن هوا در فصل بهار نسبت داد. رشد زودهنگام محصولات، آن‌ها را در برابر سرمازدگی آسیب پذیرتر می‌کند.

مواردی همچون نیروی کار ناکافی، افزایش هزینه‌های مربوط به نیروی انسانی، مقررات زیست‌محیطی، تراکم بالای باغات و فناوری‌های جدیدتر باعث شده تا نیاز به بازنگری در روش‌های مقابله با سرمازدگی بیش از هر زمان احساس شود. به صورت کلی، دو روش برای مقابله با سرمازدگی وجود دارد. روش فعال که در زمان سرمازدگی و برای جلوگیری یا کاهش تلفات حرارتی از بافت‌ گیاهان استفاده مورد استفاده قرار می‌گیرد و روش غیرفعال که عموماً دربرگیرنده مواردی همچون انتخاب صحیح مکان و رقم درختان، تنظیم سطح زمین‌های کشاورزی و نظارت بر تغذیه باغ است که عمدتا پیش از از وقوع سرمازدگی انجام می‌شوند.

اقدامات لازم پیش از به‌کارگیری روش‌های محافظت از باغ در برابر سرمازدگی

به طور کلی، روش‌های محافظت از باغ در برابر سرمازدگی هزینه بالایی دارند و تنها زمانی اثر بخش‌اند که به درستی پیاده‌سازی شوند. آسیب‌های ناشی از سرمازدگی زمانی به وجود می‌آیند که بافت‌های گیاهی در معرض دمایی زیر صفر درجه سلسیوس قرار می‌گیرند. با این حال، همزمانی آن با عوامل دیگر است که تعیین کننده میزان خسارت خواهد بود. از این رو، بر همه این عوامل باید نظارت داشت تا بتوان روش مناسب و زمان درست اجرای روش‌های مقابله با سرمازدگی را تعیین کرد.

مرحله جوانه‌ زنی

نظارت منظم در مرحله رشد جوانه، می‌تواند به تعیین خطرات خسارات ناشی از سرمازدگی کمک کند. به همین منظور، دماهای بحرانی برای هر مرحله از رشد جوانه، بررسی و محاسبه شد‌ه‌اند. به عنوان مثال، در یک باغ سیب، اگر در مرحله‌ای که شکوفه درخت به رنگ صورتی درآمده، دما به 4- درجه سلسیوس برسد، می‌توان انتظار داشت حدود %90 از محصولات از بین بروند. این در صورتی است که اگر در همین شرایط شکوفه در مرحله‌ای باشد که نوک آن به رنگ سبز تغییر یافته است، مقدار قابل صرف نظری از محصولات از بین خواهند رفت. با این حال، دمای بحرانی سرمازدگی برای یک مرحله خاص از جوانه زنی، بسته به دمای هوا در چند روز پیش، 4 الی 5 درجه تغییر می‌کند. از این رو، باغداران باید جوانب احتیاط را به هنگام استفاده از این دماها، به عنوان دمای بحرانی در نظر بگیرند.
فهرست مطالب این مقاله
شاخص سنجش از راه دور، داشبور و تقویم باغبانی
jereeb-logo
جریب، نرم‌افزار کشاورزی مدرن

با استفاده از تقویم عمومی جریب که شامل ۵۳ فعالیت عمومی باغ‌های پسته است، در طول سال از اهم فعالیت‌های لازم باغداری باخبر شوید.

با جریب، کنترل باغ در دستان شماست!

انواع یخبندان

به طور کلی، دو نوع یخبندان وجود دارد:

  • یخبندان فرارفتی
  • یخبندان تابشی
آسیب سرمازدگی بر برگ درختان
تاثیر سرمازدگی بر برگ درختان

یخبندان فرارفتی

این نوع یخبندان زمانی اتفاق می‌افتد که توده بزرگی از هوای سرد وارد یک منطقه شده و جایگزین هوای گرم‌تر می‌شود که تاوه‌های قطبی یکی از این موارد هستند. چنین رویدادهایی با حرکت سریع هوای سرد و جایگزینی آن با هوای گرم‌، بادهای شدید و رطوبت کم همراه است که شرایط را برای یک یخبندان طولانی محیا می‌کند. به طور کلی روش فعال برای مقابله با سرمازدگی در طول یخبندان فرارفتی بی‌اثر خواهند بود.

یخبندان تابشی

این یخبندان زمانی اتفاق می‌افتد که کاهش گرما از سطح زمین، با آسمان صاف و بدون ابر، هوای خشک و باد ملایم همراه است. در نوع از این یخبندان، احتمال تشکیل لایه وارونگی حرارتی وجود داشته و می‌توان آن را تا حدی با روش‌های فعال برای مقابله با سرمازدگی کنترل کرد.

تاثیر وجود آب در کفه در مقابله با سرمازدگی

کفه در کشاورزی به قسمتی از پایین دست کوه یا تپه اشاره دارد که دارای سطح صاف و همواری است. وجود آب در سطح کفه می‌تواند به عنوان یک منبع حرارت انتقالی عمل کند و در مقابله با سرمازدگی اثربخش باشد. زمانی که در فصل سرما آب در سطح کفه وجود داشته باشد، این آب به گونه‌ای گرما را جذب و نگهداری می‌کند که می‌تواند از یخ‌زدگی گیاهان و محصولات نزدیک به این منطقه جلوگیری کند. بنابراین، وجود آب در سطح کفه می‌تواند در مقابله با سرمازدگی و کاهش خسارات آن در باغ‌ها و مزارع مؤثر باشد.
تاثیر کفه در کاهش خطر سرمازدگی
وجود آب در سطح کفه می‌تواند در مقابله با سرمازدگی و کاهش خسارات آن در باغ‌ها و مزارع مؤثر باشد.

وارونگی دما

وارونگی دما به پدیده‌ای گفته می‌شود که در آن برخلاف حالت طبیعی با افزایش ارتفاع، دما نیز زیاد می‌شود. یک لایه وارونگی قوی می‌تواند منبع هوای گرم‌تر باشد. ممکن است دمای این لایه به طور قابل توجهی از هوای نزدیک به سطح زمین بیشتر باشد. به همین دلیل، پدیده وارونگی دما نیازمند نظارت دقیق است.

دمای هوا

زمانی که دمای محیط به زیر صفر درجه سانتیگراد می‌رسد، احتمال وقوع یخبندان افزایش می‌یابد. به همین دلیل، نرخ ساعتی کاهش دما و پایین‌ترین دمای پیش‌بینی شده نیز باید دائما پایش شوند. با این حال، دمایی که درختان تجربه می‌کنند لزوماً با دمای گزارش شده از محیط یکسان نخواهد بود. برای اندازه‌گیری دمای جوانه‌های گیاه، کشاورزان باید تاثیر کاهش دما بر اثر تبخیر رطوبت روی درختان را در نظر بگیرند. دمایی که که از آن به عنوان دمای حباب مرطوب یاد می‌شود. دمای حباب مرطوب پایین ترین دمای بدست آمده هنگام اندازه گیری رطوبت نسبی هوا است. دمای حباب مرطوب کاهش دمای ناشی از تبخیر رطوبت هوا را می‌سنجد. به طور کلی، دمای حباب مرطوب چند درجه کمتر از دمای حباب خشک خواهد بود به جز در مواردی که رطوبت نسبی %100 باشد.

رطوبت نسبی (RH)

رطوبت نسبی اغلب در مدیریت سرمازدگی باغ نادیده گرفته می‌شود؛ اما در تعیین میزان خسارت ناشی از سرمازدگی نقش بسزایی دارد. با افزایش رطوبت نسبی، رطوبت در اطراف قسمت‌های حساس گل متراکم می‌شود. این رطوبت در دمای زیر انجماد به کریستال‌های یخ تبدیل می‌شود. این احتمال وجود دارد که آسیب انجماد ناشی از تشکیل یخ بر دیواره سلولی و بافت گیاه اثر گذار باشد. رطوبت نسبی بالاتر می‌تواند آسیب‌های ناشی از سرمازدگی را در مقایسه با رطوبت نسبی پایین برای همان دما افزایش دهد.

نقطه شبنم

نقطه شبنم معمولاً به عنوان دمای اتمسفر گزارش می‌شود و در دماهای پایین‌تر از آن قطرات آب شروع به متراکم شدن کرده و شبنم تشکیل می‌دهند. در دماهای پایین، با رسیدن دمای هوا به نقطه شبنم، رطوبت موجود در هوا از گاز به مایع تبدیل می‌شود. افزایش دمای نقطه شبنم با کاهش نسبتاً آهسته دما رابطه مستقیم دارد. دمای نقطه شبنم پایین‌تر به معنای تبخیر سریع‌تر رطوبت از سطح گیاهان است.

پوشش ابری

معمولا دمای هوا زمانی که آب صاف است، کمتر از زمانی است که پوشش ابری منجر به بازتاب انرژی تابشی از سطح زمین می‌شود.

سرعت باد

باد یکی از مولفه‌های اصلی نرخ از دست رفتن انرژی گرمایی است. تقریبا بازده تمام روش‌های مقابله با سرمازدگی هنگام وزش باد با سرعتی بیش از 16 کیلومتر در ساعت کاهش می‌یابد. به همین دلیل این روش‌ها هنگام وزش بادهای شدیدتر از این سرعت توصیه نمی‌شوند. به‌کارگیری روش‌های مقابله با سرمازدگی، نیازمند وجود ایستگاه‌های آب‌وهوایی و سنسورها در مناطقی است که تمایل به نظارت و محافظت از آن‌ها را دارید. ممکن است اطلاعات بدست آمده از ایستگاه‌های آب‌وهوایی مجاور همیشه دقیق نباشند. ایستگاه‌های مستقر در مزارع، دقیق‌ترین منبع دسترسی به اطلاعات آب‌وهوایی است و باید به یک هشدار برای سرمازدگی مجهز باشند. این هشدار بر اساس دمای حباب مرطوب به صدا در می‌آید و باید دقتی معادل 0.1 درجه داشته باشند. برای اطمینان از دقت در عملکرد حسگر، هرگز سنسورهای دما یا ایستگاه‌ها را کنار ساختمان یا رودخانه قرار ندهید. اطمینان حاصل کنید که ارتفاع سنسور نصب شده بیشتر از پایین‌ترین جوانه گل از سطح زمین نباشد. توجه داشته باشید حسگرها باید در تماس با جوانه‌ و برگ‌های درختان یا نزدیک آن‌ها قرار بگیرند. اگر باغ شما پستی و بلندی‌های زیادی دارد، دو دستگاه نظارت بر دما تهیه کنید تا بتوانید از دمای پایین‌ترین و بالاترین نقاط باغ اطلاع داشته باشید.

روش‌های مقابله با سرمازدگی

روش‌های فعال محافظت از باغ در برابر سرمازدگی عمدتاً سه نوع هستند:

 

  • آبیاری
  • اعمال گرما
  • مخلوط کردن هوا

آبیاری بارانی

آبیاری بارانی یکی از موثرترین روش‌ها در محافظ از باغ در برابر سرمازدگی به ویژه برای محصولات باغی است. آب روی بافت‌های گیاهی پاشیده می‌شود و در دمای زیر انجماد به لایه‌ای از یخ تبدیل می‌شود. این لایه از سرد شدن سریع بافت گیاهی جلوگیری می‌کند. در همان زمان، با یخ زدن آب در طول تغییر فاز خود از مایع به جامد، گرما منتشر شده و دما را در نقطه انجماد حفظ می‌کند. با این حال، برای جبران اتلاف انرژی حرارتی ناشی از تشعشع، تبخیر و جابجایی، آب باید به طور مداوم برای انجماد مجدد روی برگ‌ها پاشیده شود. هنگام وزش باد با سرعتی بین 8 تا 16 کیلومتر در ساعت، اثربخشی آبیاری بارانی کاهش می‌یابد به همین دلیل باید فاصله بین دوره‌های آبیاری کمتر شود. ذوب شدن یخ روی درختان و سیم‌ها نشان دهنده افزایش دما به بالای صفر است. در چنین شرایطی می‌توان سیستم آبیاری را خاموش کرد.
آبیاری بارانی یکی از روش‌های محافظت از باغ در برابر سرمازدگی

مزایا

آبیاری بارانی در مقایسه با روش‌های دیگر، آلودگی صوتی ایجاد نمی‌کند و می‌توان از آن برای آبیاری در فصل تابستان نیز استفاده کرد. این روش، دمای سرمازدگی را به 5- درجه سانتیگراد در حالت عادی و 4- درجه هنگام وزش باد کاهش می‌دهد. روش های بسیار کمی می‌توانند به این سطح از محافظت در برابر سرمازدگی دست یابند. این سیستم در مقایسه با روش‌های دیگر مصرف انرژی پایینی دارد، اما باید انرژی مصرفی برای پمپاژ آب از منبع را در نظر گرفت. علاوه بر آن، هزینه‌های عملیاتی در هر هکتار برای آبیاری بارانی در مقایسه با روش های دیگر کم است.

معایب

این سیستم به مقدار قابل توجهی آب نیاز دارد. به عنوان مثال، در یک باغ سیب، حدود 5400 گالن آب در هر هکتار در طول یک رویداد یخبندان استفاده می‌شود. با این حال، تحقیقات نشان می‌دهند می‌توان در صورت لزوم دستگاه‌های آبیاری را خاموش کرد که منجر به کاهش مصرف آب تا یک سوم می‌شود. هنگامی که دما به کمتر از 5- درجه سلسیوس می‌رسد، باید افزایش حجم یخ روی سر آبپاش‌ها را کنترل کرد. می‌توانید از یک میله فلزی یا چوبی برای ضربه زدن به نازل‌ها به منظور شکاندن قطعات یخ روی درختان جوان استفاده کنید؛ زیرا وزن یخ می‌تواند شاخه‌ها را بشکاند. خاموش کردن سیستم در هنگام یخبندان می‌تواند به طور قابل توجهی آسیب وارد شده به محصولات را افزایش دهد. برای حفظ لایه یخ، جلوگیری از اختلاط هوا با آبی که به عنوان پوشش یخی استفاده می‌شود و جلوگیری از استفاده بیش از حد آب، استفاده از این دستگاه نیازمند مهارت است.

نکات استفاده از آبیاری بارانی

پیش از تاسیس باغ خود، باید توان تخلیه پمپ آب و ظرفیت چاه یا منبع آبیاری باغ خود را به دقت تعیین کنید. برای اطمینان از تخلیه خطوط انتقال آب، باید دریچه‌ها در تمام طول خطوط نصب شوند. در نظر داشته باشید آبیاری باعث خنک شدن تبخیری می‌شود. بنابراین قبل از روشن کردن سیستم باید دمای حباب مرطوب تعیین شود. هنگامی که سرعت باد بیش از 16 کیلومتر در ساعت است، نباید آبپاش‌ها را روشن کرد. در دمای کمتر از 5- درجه سلسیوس، احتمال یخ زدگی آبپاش‌ها وجود دارد. این امر امکان هدر رفت آب و کاهش پوشش محافظتی را افزایش می‌دهد. از این رو، نظارت منظم برای اطمینان از عملکرد مداوم و موثر سیستم امری ضروری است. تجربه نشان می‌دهد آبپاش‌های فلزی می‌توانند به آسانی آبپاش‌های پلاستیکی منجمد شوند. مزیت آبپاش‌های سر فلزی در مقایسه با نوع پلاستیکی عمدتا در استحکام بالاتر آن‌ها است. یکی از را‌ه‌های کاهش مصرف آب، استفاده از میکرو آبپاش‌های بارانی است. این روش بیشتر تاج درختان را مورد هدف قرار می‌دهد و کنترل بهتری روی پوشش یخی دارد. این سیستم در هر هکتار حدود 35 تا 40 درصد آب کمتری مصرف می‌کند.

آبیاری زیر سطحی

در سیستم‌های آبیاری زیر سطحی دامنه پوشش کاهش می‌یابد؛ چرا که این روش تنها ناحیه زیر درختان را پوشش می‌دهد. البته شیوه آبیاری قطره‌ای می‌تواند در افزایش انتقال حرارت از زمین به هوا نیز موثر باشد. اگر از این روش برای آبیاری نیز استفاده شود، می‌تواند توجیه اقتصادی داشته باشد. اکثر این سیستم‌ها از لوله‌هایی با قطر کوچک و فشار کاری 275 تا 350 کیلو پاسکال استفاده می‌کنند. لوله‌های اصلی در دو طرف درختان قرار می‌گیرد و هر آبپاش کوچک از طریق یک لوله با قطری کوچک‌تر از لوله‌ اصلی به آن متصل است.

آبیاری قطره‌ای

تعداد کمی از باغ‌ها در منطقه اقیانوس اطلس از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای استفاده می‌کنند؛ زیرا میانگین بارندگی نسبتاً بالا نیاز به آبیاری در طول فصل رشد و حتی خشکسالی‌های طولانی مدت را از بین برده است. اگر خاک تا حداکثر ظرفیت نگهداری آب در خود آبیاری شود، می‌تواند در طول روز تا حد امکان گرما را در خاک ذخیره کند و جلوی دست رفتن گرمای تابشی در طول را بگیرد. در نظر داشته باشید رسیدن به حداکثر ظرفیت زراعی بسته به نوع خاک متفاوت می‌باشد و ممکن است به چیزی در حدود 8 تا 10 ساعت آبیاری نیاز باشد تا خاک‌های سنگین‌تر به حداکثر ظرفیت زراعی خود برسند. نتایج حاصل از یک پژوهش نشان می‌دهد آبیاری قطره‌ای، بدون حضور علف‌های هرز در باغ، دمای خاک را بین 1.5 الی 2.5 درجه سانتی‌گراد افزایش می‌دهد. اگر سرعت باد بیش از 16 کیلومتر در ساعت پیش‌بینی شود، باید از این رویکرد اجتناب کرد.

گرم کردن هوای محیط

در دماهای زیر صفر، گرم کردن هوای محیط از طریق سوزاندن پروپان یا گاز طبیعی صورت می‌گیرد. این گرما، جایگزین حرارت از دست رفته از طریق تابش و وزش باد می‌شود. در نظر داشته باشید ممکن است این روش، به خصوص در باغ‌های بسیار بزرگ ناکارآمد باشد. بخاری‌های باغی در مقایسه با سیستم‌های گرمایش دائمی نسبتا ارزان‌تر هستند. یک سیستم گرمایش دائمی مستلزم لوله‌کشی است که این لوله‌ها باید حداکثر فشار معینی را تحمل کنند. گرمای حاصل از این روش، بسته به سرعت باد، هوای اطراف را تا 1.5 تا 2.5 درجه سانتیگراد گرم‌تر نگه می‌دارد. اگر سرعت وزش باد بیشتر از 16 کیلومتر در ساعت باشد، مقدار اتلاف گرما بیشتر از تولید آن خواهد بود. با توجه به هزینه نصب و سوخت این سیستم‌ها، توصیه می‌شود از آن تنها در باغ‌های کوچک واقع در مناطق خاص استفاده شود.
گرم کردن هوای محیط به منظور مقابله با سرمازدگی
یکی از راه‌های بالا بردن دمای محیط باغ سوزاندن چوب یا سوخت پروپان است

بخاری‌های سیار

این دستگاه‌ها متشکل از مخزن سوخت، هیتر و دریچه‌های خروج گرما هستند و به وسیله تراکتور در باغ حرکت می‌کنند. هوای گرم‌تر از طریق این دریچه‌ها به ناحیه تاج درخت اعمال می‌شود. پس از عبور تراکتور، ممکن است هوای گرم از درخت فاصله بگیرد، اما خوشبختانه، نیازی به گرمایش مجدد نیست؛ زیرا اگر هوای گرم قبل از تشکیل کریستال‌های یخ روی گیاه، به درخت اعمال شود، بافت‌های گیاهی از بین نخواهد رفت. این ماشین‌ها از مشعل‌های پروپان استفاده می‌کنند و می‌توانند به شکل موثری از 5 تا 6 هکتار زمین در دمای کمتر از صفر درجه محافظت کنند. برای مثال، اگر از هیترهای متحرک در یک باغ هلو که فاصله بین هر ردیف زیاد است استفاده کنید، در هر مسیر می‌توانید به یک ردیف از درختان حرارت دهید؛ این در حالی است که در باغ سیب با تراکم بالا، در هر مرحله می‌توانید چندین ردیف از درختان را تحت پوشش حرارتی قرار دهید. این دستگاه‌ها هوای گرم را به طور مساوی در هر دو جهت پخش می‌کنند. پرورش دهندگان باید یک حلقه با زمان بندی دقیق ایجاد کنند تا از گرم شدن بیش از حد یا سرد شدن و یخ زدن محصولات باغ جلوگیری کنند. اگر فاصله زمانی بین حرارت دادن به درخت‌ها زیاد باشد یا دریچه‌های بخاری بیش از حد به شکوفه‌ درختان نزدیک شوند، بازده استفاده از این روش به طرز چشمگیری کاهش پیدا می‌کند.

مزایا

اگر در باغ خود با کمبود آب مواجه هستید، ممکن است اعمال حرارت به درختان تنها گزینه مناسب برای پیشگیری از سرمازدگی باشد. چنانچه این روش به درستی انجام شود، می‌تواند تا دمای صفر درجه سلسیوس موثر واقع شود. استفاده از این واحدهای متحرک نسبت به سیستم گرمایش دائمی ارزان‌تر است. علاوه بر آن، استفاده از این سیستم‌ها، انعطاف‌پذیری بیشتری در گرم کردن درختان و محیط باغ دارد.

معایب

مقرون به صرفه بودن تمام روش های مبتنی بر اعمال گرما به محیط باغ، به قیمت فعلی سوخت در بازار بستگی دارد. حمل مخازن بزرگ پروپان در پشت تراکتور می‌تواند خطرآفرین باشد. به‌کارگیری طرح‌های جدیدتر، بسیار ایمن‌تر و آسان‌تر است و می‌توانند برای مدت زمان طولانی‌تری مورد استفاده قرار گیرند. همچنین در زمین‌های تپه‌ای که سرعت حرکت تراکتور در آن‌ها کمتر است، بازده این روش کاهش می‌یابد.

نکات ایمنی

در صورت استفاده از این روش، باید در سرتاسر باغ از دماسنج استفاده کنید و تغییرات دمایی را به دقت یادداشت کنید. ممکن است مناطق به خصوصی از باغ به محافظ بیشتری در برابر سرما نیاز داشته باشند. کشاورزان بر این باوراند که شایع ترین علت موثر نبودن دستگاه گرمایش سیار این است که زودتر از زمان مورد نیاز راه اندازی شده و سوخت آن قبل از طلوع آفتاب به اتمام می‌رسد. یکی دیگر از دلایل کاهش تاثیر استفاده از این روش، کاهش فشار بر اثر رسیدن میزان سوخت درون مخزن به کمتر از 50 درصد گزارش شده است. کار با این دستگاه می‌تواند سخت باشد و عملکرد صحیح آن به سرعت حرکت هیترها در باغ بستگی دارد و بسته به طول ردیف و شکل باغ، کشاورز باید 10 دقیقه پیش از اینکه گرمای اعمال شده به درختان از بین رود، به نقطه شروع بازگردد.

مخلوط کردن هوا

هنگامی که یک لایه وارونگی بالای باغ تشکیل می‌شود، ممکن است توده بزرگی از هوای نسبتاً گرمتر در ارتفاعات بالاتر در دسترس باشد. از این رو، می‌توان لایه‌های هوایی را مخلوط کرد و دمای ارتفاعی که تاج درخت در آن قرار گرفته است را به بالاتر از دمای بحرانی رساند.

ماشین باد

ماشین‌های بادی برای انجام جابجا کردن لایه‌های هوای گرم طراحی شده‌اند و تمایل به استفاده از آن‌ها در حال افزایش است. اگر لایه وارونگی وجود نداشته باشد، می‌توان از ماشین‌های بادی نیز استفاده کرد، اگرچه ممکن است تاثیر چندانی نداشته باشند. می‌توان ماشین‌ها را به یک کنترلر مجهز کرد تا با رسیدن به دمای تعیین شده به طور خودکار روشن یا خاموش شوند. همچنین اتصال هشدار یخبندان به ماشین‌های باد می‌تواند در کاهش هزینه‌ها نقش موثری داشته باشد. یک دستگاه می‌تواند تا 10 هکتار را پوشش دهد. پوشش تمام باغ به مساحت زمین و ابعاد دستگاه بستگی دارد. همپوشانی مناطق تحت پوشش این دستگاه‌ها تضمین‌کننده عملکرد بهتر است دستگاه‌ها است. از این رو، ممکن است در یک باغ 70 هکتاری به جای 7 دستگاه، از 10 دستگاه استفاده کنید. هنگام طراحی و قرار دادن ماشین‌های باد در باغ خود، باید جهت طبیعی یا غالب باد را در نظر بگیرید.
ماشین‌های بادی با جابجا کردن هوا به محافظت از باغ در برابر سرمازدگی کمک می‌کند.
تاثیر ماشین باد در صورت عدم وجود پدیده وارونگی دما کاهش می‌یابد.

مزایا

اگرچه استفاده از ماشین‌های باد هزینه نصب بسیار بالایی دارند، اما هزینه عملیاتی‌ آن‌ها از سایر روش‌ها کمتر است. این روش نیازمند نیروی کار کمتری نسبت به سایر روش‌ها است و از سوخت کمتری نیز استفاده می‌کند. همچنین، سرمایه گذاری در آن دارای طول عمر نسبتاً طولانی است.

معایب

این ماشین‌ها بسیار بزرگ هستند، با ابعادی در حدود 8 الی 9 متر که می‌توانند صدای زیادی تولید کنند. علاوه بر آن، اثربخشی آن‌ها در شرایطی که وارونگی دما صورت نگیرد، کاهش پیدا می‌کند. بهترین عملکرد استفاده از این دستگاه‌ها در حفظ دمای تعیین شده مشاهده می‌شود.

بالگردها

بالگردها نیز می‌توانند با هدف اختلاط هوا مورد استفاده قرار گیرند و طبق اصول کاری ماشین باد عمل کنند. استفاده از بالگرد فقط در صورت وجود لایه وارونگی دما توصیه می‌شود. از یک بالگرد می‌توان برای محافظت از 30 هکتار زمین، در شرایطی که دما حدود منفی 2 درجه سانتیگراد است استفاده کرد. می‌توان انتظار داشت دمای هوای باغ پس از عبور بالگرد تا 2 درجه افزایش پیدا کند. در نظر داشته باشید یک بالگرد برای جلوگیری از تشکیل لایه هوای سرد باید هر 6 الی 7 دقیقه از کل منطقه عبور کند. چراغ‌های راهنما که برای علامت‌گذاری باغ در طول شب مورد استفاده قرار می‌گیرند، به خلبان‌ها کمک می‌کند تا پس از غروب آفتاب نیز به فعالیت خود ادامه دهند. در نظر داشته باشید هزینه‌های عملیاتی این روش بسیار بالا است و استفاده از آن تنها در زمین‌های بسیار بزرگ می‌تواند مقرون به صرفه باشد. برای اثربخشی بهتر، کارگران باید دمای مشاهده شده را قبل و بعد از عبور بالگرد به خلبان اطلاع دهند.

مزایا

بالگردها می‌توانند در مدت زمان نسبتا کوتاهی منطقه بزرگی را پوشش دهند. استفاده از این روش هزینه نصب و راه‌اندازی ندارد، هرچند نرخ اجاره بالگردها بالا است و ممکن است دسترسی به آن‌ها محدود باشد. استفاده از بالگردها تنها در مناطقی توصیه می‌شود که نیاز دائم به‌کارگیری روش‌های مقابله با سرمازدگی در آن‌ها وجود نداشته باشد.

معایب

ممکن است بالگردها به راحتی در دسترس نباشند و خلبانان نیز به دلیل دید ضعیف و موقعیت باغ، شرایط عملیاتی خطرناکی را تجربه کنند. گزارش‌های متفاوتی از میزان اثربخشی استفاده از بالگردها گزارش شده است. در نظر داشته باشید اگر لایه وارونگی وجود نداشته باشد، این روش بی‌اثر خواهد بود. علاوه بر آن، ممکن است ارائه‌دهندگان این خدمات خواستار هزینه‌های نگهداری نیز باشند که گاها این هزینه‌ها غیر قابل استرداد هستند.

برای مطالعه‌ی مطلب سرمازدگی باغات و روش‌های جلوگیری از آن، به این لینک مراجعه کنید.  

روش‌های شیمیایی

یکی دیگر از روش‌های مقابله با سرمازدگی، اسپری کردن مواد شیمیایی روی محصولات است که تعیین دقیق اثربخشی این روش، نیازمند تحقیقات بیشتر است. برای مثال می‌توان به تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی مانند پرومالین و مخلوط‌های جیبرلین (Gibberellins A4A7) اشاره کرد که برای درختان سیب مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از این مواد بلافاصله پس از یخبندان، می‌تواند به تشکیل میوه کمک کند. علاوه بر آن، می‌توان پیش از شروع یخبندان از باکتری‌های از بین برنده یخ که صورت اسپری روی درختان اعمال می‌شود، استفاده کرد. به طور خلاصه، محصولاتی همچون میوه، کالاهای با ارزشی به‌شمار می‌روند و برای اینکه تولید آن‌ها مقرون به صرفه باشد، مالکان و مدیران باغات باید از روش‌های مقابله با سرمازدگی استفاده کنند. درک درست از روش‌های مقابله با سرمازدگی و کاربرد آن‌ها، می‌تواند شانس موفقیت را تا حد زیادی افزایش دهد. هنگام انتخاب این روش‌ها، پرورش دهندگان باید منابع موجود، محدودیت‌های هر روش و موقعیت باغ خود را در نظر بگیرند. هر روش، دارای محدودیت‌هایی از جمله محدودیت دمایی و میزان اثربخشی آن توسط سایر عوامل محیطی مانند باد و رطوبت هوا است که توصیه می‌شود انتخاب روش‌ صحیح مقابله با سرمازدگی بر اساس این محدودیت‌ها صورت گیرد.

کار با نرم‌افزار جریب را رایگان شروع کنید!

ثبت‌نام در اپلیکیشن جریب رایگان است. جریب محدودیتی روی سطح زیر کشت و تعداد باغ ندارد.

لینک منبع

اشتراک‌گذاری :
Skype
Email
WhatsApp
Telegram

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مقالات دیگر جریب را بخوانید!
سولفات آمونیوم و کاربرد آن در کشاورزی

سولفات آمونیوم و کاربرد آن در کشاورزی

سولفات آمونیوم به عنوان یک کود شیمیایی، به دلیل محتوای بالای نیتروژن (تقریباً ۲۱ درصد) و گوگرد (حدود ۲۴ درصد) اهمیت زیادی دارد. این کود به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، نقش بسزایی در بهبود کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی ایفا می‌کند.

مطالعه >
انواع روش‌های قلمه زنی

انواع روش‌های قلمه زدن

قلمه زدن به دلیل سادگی و کارایی بالا، به یکی از محبوب‌ترین روش‌های تکثیر گیاهان تبدیل شده است. در قلمه‌زدن، بخشی از گیاه مادری مانند ساقه، برگ یا ریشه جدا شده و در شرایط مناسب کاشته می‌شود تا ریشه‌زایی کند و به یک گیاه جدید تبدیل شود.

مطالعه >
حشره سنک، خسارات و روش‌های کنترل سنک پسته

حشره سنک، خسارات و روش‌های کنترل سنک پسته

حشره سنک پسته یکی از مهم‌ترین آفات محصولات پسته در ایران و سایر مناطق تولید پسته در جهان است. این حشره به دلیل تغذیه از شیره گیاه پسته، می‌تواند خسارات جدی به محصولات وارد کند. در این مقاله، به بررسی ویژگی‌ها، خسارات و روش‌های کنترل این آفت پرداخته می‌شود. باتوجه‌به اهمیت اقتصادی پسته در ایران، کنترل مؤثر این آفت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف این مقاله ارائه راهکارهای عملی و علمی برای کاهش خسارات ناشی از حشره سنک پسته است.

مطالعه >
برای ما پیام بگذارید.